روایت از پیامبر اکرم (ص) و تحلیل ان

روایتی از پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم) شنیدم که هر مسلمانی که سه فرزند به خاک بسپارد، خداوند جهنم را بر او حرام می کند. اولا سند روایت چگونه ارزیابی می گردد؟ دوما پدری 90 سال عمر کرد در معصیت، چگونه با عدل الهی سازگار است که 3 فرزند را در طول عمر خود از دست بدهد- هر چند داغ دار بشود- ولی باز جهنم بر او حرام گردد؟!

چندین روایت به این مضمون وارد شده است که هر کس دو فرزند ویا چند فرزند را از دست بدهد و بر مصییبت فقدان انها برای رضای خداوند صبر کند فرزندانش مانع و حجاب بین او آتش جهنم خواهند شد در برخی روایات نیز امده است که فرزند او از رفتن به بهشت امتناع می کند و می گوید من بدون والدینم داخل بهشت نمی شوم . {وسائل 3 / 243 - 246 } بنا بر ان با توجه به وارد شدن روایات فراوان به این مضمون به نظر میرسد روایت یاد شده معتبر است و از ناحیه سند نمیتوان به آن اشکال کرد نکته دیگر اینکه اشکالی را که بر این روایات وارد کرده اید در مورد تنافی این روایت با عدل الهی , اختصاصی به این روایت ندارد در بسیار از دیگر روایات نیز دخول بهشت ویا داخل نشدن درجهنم به عناون پاداش عملی ذکر شده است بنا بر این با این اشکال محتوایی نمیتوان سند این روایت را زیر سوال برد وباید در صدد حل محتوایی آن بر آمد . واما تحلیل این مطلب که چگونه کارهایی از این دست میتواند موجب دخول فرد به بهشت شود , اولا اینکه خداوند فردی را که از نظر اعتقادی دارای مشکل نباشد ودر صدد مقابله با خداوند واولیای او نباشد هر چند داردی معصیت زیاد نیز باشد به بهشت ببرد , هیچ گونه منافاتی با عدالت او ندارد چون معاصی در صورتی که مربوط به حق الناس نباشد وجزو حق الله باشد از سوی خداوند قابل بخشش است واین فضل خداوند است که با عدالت نیز منافاتی ندارد و و آنچه با عدالت خداوند سازگار نیست تخلف در وعده های خداوند نسبت به نعمت است لکن برخداوند لازم نیست که به وعید های که به عذاب داده نیز عمل کند بنا بر این می تواند انها را در مورد مومنان ببخشد ومنافاتی با عدالت ندارد , ثانیا مراد از این گونه روایت این است که خود عمل فی حد نفسه در صورتی که موانع دیگری نباشد اقتضای دخول بهشت را دارد , یعنی صبر وراضی بودن به قضای الهی عملی بزرگ است که اقتضای حرام شدن آتش جهنم را دارد لکن مقتضی بودن این عمل برای دخول بهشت شرایط دیگری نیز دارد که آنها نیز باید موجود باشد تا فرد داخل بهشت شود , از باب مثال اگر بگوییم یک جرقه، انبار، ویا شهری را به آتش می کشد مطلبی صحیح است , یعنی یک جرقه این اقتضا را دارد , لکن این به ان معنی نیست که یک جرقه موجب اتش سوزی بزرگ باشد چون شرایط بسیار دیگری نیز لازم است دست به دست هم دهد تا چنین چیزی محقق شود , در این مورد هم،از جمله شرایط مهم آن ایمان به خداوند وانبیای الهی واوصیای آنان و وانجام عمل برای خداوند است , همچنین عدم هبط عمل با معاصی بزرگ نیز ممکن است از شرایط تحقق چنین وعده های باشد .